Początki tańca klasycznego sięgają XV w., kiedy to w Italii trwał bujny rozkwit wszystkich sztuk pięknych. Wtedy kształtuje się pojęcie baletu pochodzące od włoskich określeń ballo(taniec), ballare(tańczyć), baletto(widowisko baletowe). Technika baletu opierała się na średniowiecznej tradycji, dokładniej tańcu rycerskim.
Najdogodniejszym środowiskiem dla rozwoju sztuki baletowej stał się dwór francuskich królów. Katarzyna Medycejska (panująca w latach 1547-1559) sprowadziła z Włoch do królestwa tancerzy oraz muzyków. Z jej inicjatywy zostało wystawione pierwsze widowisko baletu dworskiego „Circé” choreografii wybitnego Pierre Beaujoyeux. Całość trwała sześć godzin, w trakcie których tancerze poruszali się w formacjach figur geometrycznych – w szeregach, kołach, kwadratach, trójkątach.
Balet przeżywał najlepsze lata świetności w okresie panowania Ludwika XIV (1643-1715). Taniec kształtuje ducha społecznego, pełni funkcje polityczne oraz edukacji społecznej. Sam władca tańczył i był nazywany Le Roi Soleil (Król Słońce) co zapoczątkowała jego główna rola w „Ballet Roil de la Nuit”. Dzięki niemu zostaje otwarta Królewska Akademia Muzyki i Tańca, przez co ustalona zostaje metodyka kształcenia tancerza oraz następuje personalizacja jego zawodu. Nauka tańca była podstawowym elementem wychowania arystokracji. W widowiskach główne role przyznawano mężczyznom, kobiety tańczyły role drugoplanowe ze względu na utrudniający ruchy strój (rozbudowane krynoliny oraz długości sukien sięgające do ziemi). Pierwszym baletmistrzem w historii zostaje mianowany Pierre Beauchamps, który odpowiada za stworzenie kanonu pozycji nóg w balecie (spisany przez Raula Fajette).
Wiek XIX, czyli epoka romantyzmu, wprowadza kolejne przemiany w historii baletu. Artyści interesują się światem nadprzyrodzonym, postaciami fantastycznymi oraz sennymi wyobrażeniami. Stroje ulegają reformacji, usunięte zostają krynoliny, maski, obcasy. Kobiety przejmują nadrzędne role, ich kostiumami stają się tiulowe suknie do połowy łydki. Pojawiają się welony, wianki, skrzydełka, a co najważniejsze pointy, które miały pomóc upodobnić się do unoszących się nad ziemią stworzeń. Męskim kostiumem stają się trykoty oraz colet (krótka aksamitna kurtka). Znikają dvertissement (układy nietworzące fabuły) za to pojawiają się libretta. Reprezentatywnym baletem tego okresu jest „Sylfida” choreografii Filippa Taglioniego. Pierwszą odtwórczynią tytułowej roli była żona choreografa, znakomita tancerka Maria Taglioni. Stała się ona największą gwiazdą w historii baletu zapoczątkowując erę królowania kobiet na scenie. Innym równie znaczącym dziełem tego okresu jest „Giselle” choreografii Jeana Corallego i Jules’a Perrota. Główną rolę odgrywała Carlotta Grisi w wieku zaledwie 21 lat, jej jako pierwszej w historii rzucono na scenę bukiet kwiatów.
Lata 70. to okres kryzysu baletu. Technika traci na jakości przez wygórowane ego gwiazd sceny. Najlepsze wzorce zostają przeszczepione do Rosji za sprawą dotacji carów Aleksandra I oraz Mikołaja I, rozwojowi teatru petersburskiego oraz baletu aryjskiemu. Czołowym twórcą baletów tego okresu był przybyły z Francji Marius Petipa (1818-1910), który wprowadził bogate sceny zbiorowe. Do jego dzieł należą „Córka faraona”, „Don Kichot”, „Bajadera”, „Kopciuszek” czy „Rajmonda”. Przełomowa stała się twórczość baletowa Piotra Czajkowskiego (1840-1893), który skomponował muzykę wielkiej triady: „Jeziora Łabędziego”, „Śpiącej królewny” oraz „Dziadka do Orzechów”. Balety te przetrwały do dziś i cieszą się największą popularnością.
